5 Μαΐου 2011

Η αποστολή Gravity Probe B επαληθεύει δυο βασικές προβλέψεις της Γενικής Σχετικότητας και επιβεβαιώνει τη στρέβλωση του χωροχρόνου

«Ο Αϊνστάιν ζει»! Ο χωροχρόνος γύρω από μεγάλα ουράνια σώματα τω όντι καμπυλώνεται λόγω της  βαρύτητας, σύμφωνα με τις μετρήσεις του δορυφόρου της NASA Gravity Probe B, όπως δήλωσε ο καθηγητής Francis Everitt του πανεπιστημίου Στάνφορντ, HΠA, ο οποίος είναι επικεφαλής των ερευνητών της αποστολής Gravity Probe B που ξεκίνησε το 2004 (δες εδώ κι εδώ). Όπως προκύπτει, τα μεγάλα ουράνια σώματα- πλανήτες, γαλαξίες, άστρα- του Σύμπαντός μας καμπυλώνουν το χώρο και το χρόνο γύρω τους λόγω της βαρύτητάς τους. Έτσι, κι η Γη παραμορφώνει ελαφρώς το χωροχρόνο γύρω της, «παρασέρνοντάς» τον μαζί της καθώς περιστρέφεται. Πρόκειται για επιβεβαίωση της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, που είχε διατυπωθεί πριν από περίπου έναν αιώνα, αλλά λόγω έλλειψης επαρκούς τεχνολογίας δεν ήταν δυνατή η πειραματική της απόδειξη. Η σύλληψη της ιδέας για την αποστολή Gravity Probe B έγινε κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1959. «Ολοκληρώσαμε αυτό το σημαντικότατο πείραμα, δοκιμάζοντας το Σύμπαν του Αϊνστάιν- και ο Αϊνστάιν επέζησε» είπε ο Everitt. Κι αυτό κατορθώθηκε μετά από 34 χρόνια έρευνας και σχεδιασμού, 10 χρόνια προετοιμασίας της πτήσης του δορυφόρου, 1,5 έτους πτήσης και μετρήσεων και 5 χρόνια ανάλυσης των στοιχείων. Το σκάφος εκτοξεύτηκε για να ελέγξει δύο βασικά στοιχεία της  Γενικής Σχετικότητας: τη γεωδαιτική επίπτωση-geodesic effect (την έκταση της παραμόρφωσης που προκαλεί η μάζα της Γης στο γύρω της διάστημα), και το αποκαλούμενο frame dragging effect, δηλαδή, το πόσο «παρασέρνει» ο πλανήτης μας τον γύρω χωροχρόνο κατά την περιστροφή του (περισσότερα εδώ κι εδώ). Για  το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τέσσερα γυροσκόπια, τα οποία όντως κατέγραψαν μεταβολές στην περιστροφή τους λόγω της επίδρασης της βαρύτητας. Tα γυροσκόπια κατέγραψαν μικροσκοπικές, αλλά μετρήσιμες, μεταβολές στη διεύθυνση της περιστροφής τους, υπό την επίδραση της γήινης βαρύτητας.Οι ανεπαίσθητες κινήσεις των γυροσκοπίων-της τάξης των μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου του τόξου-μετριούνταν σε σχέση με τη θέση του διπλού αστέρα HR8703 (γνωστού και ως ΙΜ του Πήγασου), ενώ τα γυροσκόπια βρίσκονταν σε θερμοκρασία κοντά στο απόλυτο μηδέν (- 273 βαθμοί Κελσίου), για να εξασφαλιστεί η ακρίβεια των μετρήσεων (μια περιγραφή του τρόπου μέτρησης εδώ κι εδώ).«Το Gravity Probe-B, αν και απλό σαν αρχή, είναι από τεχνολογικής πλευράς ένα εξαιρετικά περίπλοκο πείραμα», είπε ο Rex Geveden, πρώην διευθυντής του προγράμματος. «Η ιδέα εμφανίστηκε τρεις με τέσσερις δεκαετίες πριν αναπτυχθεί η απαραίτητη τεχνολογία, ενώ δεκατρείς νέες τεχνολογίες αναπτύχθηκαν για το Gravity Probe B». Κάποιες από τις καινοτομίες που προήλθαν από το πρόγραμμα οδήγησαν σε βελτιώσεις στην τεχνολογία GPS, ενώ πάνω στο Gravity Probe B βασίστηκε και η αποστολή της NASA Cobe. Επίσης, περίπου εκατό φοιτητές απέκτησαν το διδακτορικό τους τους εργαζόμενοι σε κάποιον τομέα του προγράμματος κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών που χρειάστηκαν για το σχεδιασμό και την διεκπεραίωση της αποστολής.
9-5-2011 Για μια περισσότερο εμπεριστατομένη ανάλυση, εδώ.

1 σχόλιο:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...